Scenario's
In het Prognosemodel Zorg en Welzijn zijn twee scenario’s beschikbaar: een Referentiescenario en een scenario Nieuw Beleid. In het Referentiescenario is alleen rekening gehouden met demografische ontwikkelingen plus trends die zichtbaar zijn in de realisatiecijfers. In het scenario Nieuw Beleid zijn daar bovenop de verwachte effecten van een aantal concrete (voorgenomen) beleidsmaatregelen meegenomen. Het scenario Nieuw Beleid wordt als basis weergegeven op de dashboards.
Referentiescenario
Voor het Referentiescenario is de zorgvraag bepaald op basis van demografische ontwikkelingen en andere trends die zichtbaar zijn in de realisatiecijfers. Voor de meeste zorggebruikindicatoren is 2021 het laatste realisatiejaar. In de cijfers van 2021 is net als in 2020 in een aantal branches het effect van COVID-19 terug te zien. Daarnaast is het ziekteverzuim gestegen in de corona-periode. In afstemming met branche-experts en de begeleidingscommissie van het prognosemodel zijn aannames gedaan over het herstel van het zorggebruik. Deze aannames zijn terug te vinden in de verantwoordingsdocumentatie onderaan deze pagina. Voor het ziekteverzuim wordt de aanname gedaan dat dit zich vanaf 2026 weer ontwikkelt volgens de trendmatige prognose. In de tussenliggende periode wordt het verzuim in stappen afgebouwd.
Scenario Nieuw Beleid
In het scenario Nieuw Beleid worden bovenop het Referentiescenario de verwachte effecten van een aantal relevante voorgenomen of recent ingevoerde beleidsmaatregelen zijn meegenomen. Het betreft maatregelen uit:
- het Integraal Zorgakkoord (IZA);
- het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO);
- het Regeerakkoord;
- VNG-ledenbrief “Versterking dienstverlening aan kwetsbaren”.
Met betrekking tot het Regeerakkoord gaat het specifiek om afspraken over de hogere vergoeding voor kinderopvang, de herinterpretatie van het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg, eigen bijdrage huishoudelijke hulp en meer tijd voor de patiënt in de huisartsenzorg.
Slechts een deel van de relevante maatregelen uit recent of voorgenomen beleid en akkoorden is meegenomen. Voor de selectie van de maatregelen is een aantal criteria/voorwaarden gehanteerd. Zo moet de maatregel of afspraak zijn vastgelegd in een akkoord, programma of in een brief aan de Tweede Kamer. Daarnaast moet de maatregel voldoende concreet zijn en moeten de effecten van de maatregelen kwantitatief onderbouwd zijn en verwerkt kunnen worden in aanpassingen van parameters in het prognosemodel. Een uitgebreide beschrijving van het scenario Nieuw Beleid is beschikbaar in de verantwoordingsdocumentatie.
Het kabinet heeft aangegeven het aantal werkenden in de zorg minder te willen laten groeien, om ook voldoende mensen beschikbaar te houden voor andere sectoren zoals onderwijs, bouw en energie. Het streven is daarbij dat niet meer dan 1 op de 6 werknemers in Nederland in de sector zorg en welzijn werkt. Voortbouwend op het scenario Nieuw Beleid is doorgerekend wanneer de zorg tegen de grens van 1 op 6 aanloopt en welke extra opgave ontstaat wanneer wordt verondersteld dat niet meer dan 1 op de 6 werknemers in Nederland in de sector zorg en welzijn zal werken. De resultaten van deze doorrekening zijn terug te vinden in de verantwoordingsdocumentatie.